ประเทศไทยมีประเพณีและวัฒนธรรมทางศาสนาพุทธที่ยาวนาน มีวันสำคัญทางศาสนาพุทธที่พุทธศาสนิกชนชาวไทยปฏิบัติสืบต่อกันมา วันสำคัญเหล่านี้ล้วนมีเหตุการณ์สำคัญทางพุทธประวัติที่ควรระลึกถึง
วันสำคัญทางศาสนาพุทธที่สำคัญในประเทศไทย
- วันมาฆบูชา: เป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงโอวาทปาฏิโมกข์แก่พระภิกษุ 1,250 รูป มาประชุมกันโดยมิได้นัดหมาย เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นเมื่อวันเพ็ญเดือน 3
- วันวิสาขบูชา: เป็นวันที่สำคัญที่สุดในศาสนาพุทธ เป็นวันที่เกิด เหตุการณ์ตรัสรู้ และปรินิพพานของพระพุทธเจ้า ตรงกับวันเพ็ญเดือน 6
- วันอาสาฬหบูชา: เป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนา คือ ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร แก่ปัญจวัคคีย์ เป็นการเริ่มต้นการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ตรงกับวันเพ็ญเดือน 8
- วันเข้าพรรษา: เป็นวันที่พระภิกษุสงฆ์จำพรรษา งดการเดินทางไปไหนมาไหนเป็นเวลา 3 เดือน เพื่อปฏิบัติกิจวัตรทางศาสนา ตรงกับวันแรม 1 ค่ำ เดือน 8
- วันออกพรรษา: เป็นวันที่พระภิกษุสงฆ์ที่จำพรรษาครบกำหนด สามารถเดินทางไปไหนมาไหนได้ตามปกติ ตรงกับวันอาสาฬหบูชา
นอกจากนี้ยังมีวันสำคัญทางศาสนาพุทธอื่นๆ อีกมากมาย เช่น
- วันอัฏฐมีบูชา: เป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงอริยสัจ 4 แก่พระอัญญาโกณทัญญะ
- วันมกบูชา: เป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงอัฏฐงคิกมรรคแก่พระภิกษุ 5 รูป
- วันลอยกระทง: เป็นวันที่ชาวพุทธไทยทำบุญตักบาตร ลอยกระทงเพื่อขอขมาลาโทษต่อพระแม่คงคา
- วันสงกรานต์: เป็นประเพณีที่สืบทอดมาตั้งแต่โบราณ เชื่อกันว่าเป็นการเริ่มต้นปีใหม่
การปฏิบัติในวันสำคัญทางศาสนาพุทธ
พุทธศาสนิกชนชาวไทยมักจะไปทำบุญตักบาตร ฟังเทศน์ เวียนเทียน ปฏิบัติธรรม รักษาศีล งดเว้นอบายมุขต่างๆ เพื่อเป็นการระลึกถึงเหตุการณ์สำคัญทางพุทธประวัติ และเป็นการน้อมนำหลักคำสอนของพระพุทธเจ้ามาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน