สารละลาย คือ สารผสมเนื้อเดียวที่มีองค์ประกอบตั้งแต่สองชนิดขึ้นไป โดยสารที่มีปริมาณมากเรียกว่า ตัวทำละลาย (Solvent) และสารที่มีปริมาณน้อยกว่าเรียกว่า ตัวถูกละลาย (Solute) เมื่อทั้งสองรวมกันอย่างสมบูรณ์ จะได้สารละลายที่มีคุณสมบัติสม่ำเสมอทั่วทั้งระบบ
ประเภทของสารละลาย
สารละลายสามารถจำแนกได้ตามสถานะของตัวทำละลาย เช่น
- สารละลายของเหลว – ตัวทำละลายเป็นของเหลว เช่น น้ำตาลละลายในน้ำ
- สารละลายของแข็ง – เช่น โลหะผสมทองแดง-ดีบุก
- สารละลายแก๊ส – เช่น อากาศ ซึ่งเป็นการผสมของแก๊สหลายชนิด
สมบัติของสารละลาย
- ความเข้มข้นของสารละลาย – วัดจากปริมาณตัวถูกละลายในปริมาตรของตัวทำละลาย เช่น หน่วยโมลาร์ (mol/L)
- จุดเดือดและจุดเยือกแข็งเปลี่ยนไป – จุดเดือดสูงขึ้นและจุดเยือกแข็งต่ำลง เมื่อมีตัวถูกละลายเพิ่ม
- การนำไฟฟ้า – สารละลายอิเล็กโทรไลต์ เช่น กรด-เบส สามารถนำไฟฟ้าได้ดี
- แรงตึงผิวและความดันไอ – เปลี่ยนแปลงตามชนิดและปริมาณของตัวถูกละลาย
การเตรียมสารละลาย
การเตรียมสารละลายอย่างถูกต้องมีขั้นตอนที่สำคัญดังนี้
ละลายลงในภาชนะและเติมตัวทำละลายจนครบปริมาตร
ใช้ขวดวัดปริมาตร เช่น ขวดวัดความเข้มข้น (volumetric flask)
คำนวณปริมาณสารที่ต้องการ
ใช้สูตร โดยที่ C คือ ความเข้มข้น (mol/L), n คือ จำนวนโมลของตัวถูกละลาย, V คือ ปริมาตรของสารละลาย (L)
ชั่งสารตัวถูกละลายให้แม่นยำ
โดยใช้เครื่องชั่งดิจิทัล
ตัวอย่างการใช้งานสารละลาย
- สารละลายเกลือในน้ำ – ใช้ในการทดลองและการรักษาทางการแพทย์
- สารละลายกรด-เบส – ใช้ในอุตสาหกรรมและห้องปฏิบัติการ
- สารละลายแอลกอฮอล์ – ใช้ในการฆ่าเชื้อ
ใส่ความเห็น